پی وی سی یا پلی وینیل کلراید یکی از کاربردی ترین و پرکاربردترین پلیمرهای تولید شده در صنایع پتروشیمی است. با وجود هزینه های زیاد و مزایای مختلف ، از معایب پی وی سی می توان به محدود بودن قابلیت استفاده یا به عبارتی یکبار مصرف بودن آن اشاره کرد. راه حل این مشکل بازیافت پی وی سی با ایجاد تغییرات ساختاری در آن و تبدیل آن به گرانول است. ترکیبات دانه ای کاربردهای متنوعی دارند. بنابراین ، این روش باعث بازگشت پی وی سی به چرخه صنعت و همچنین کاربرد آن در محصولات مختلف می شود.

تبدیل پی وی سی به گرانول یکی از اقدامات بسیار مفید در صنعت پتروشیمی است. از آنجا که با استفاده از ترکیبات گرانول می توان محصولات مختلف زیادی تولید کرد. این محصولات هم در مصارف تخصصی و صنعتی و هم در جامعه و معیشت مردم مورد استفاده قرار می گیرند. ترکیبات دانه ای بسیار متنوع و بی شمار هستند. در ادامه این صفحه ، ما به دلایل و ضرورت استفاده از این ترکیبات ، مزایای این محصولات و برخی از مهمترین انواع ترکیبات دانه ای خواهیم پرداخت.

دلایل استفاده از ترکیبات گرانول

همانطور که گفته شد ، پی وی سی یک پلیمر کاربردی است اما دارای اشکالات و محدودیت هایی است. یکی از محدودیت های پی وی سی قابلیت استفاده محدود آن است. در حقیقت ، پی وی سی پلیمری است که در برابر عوامل مختلف مانند گرما ، اشعه ماورا بنفش (UV) ، ضربه و حتی اکسیژن هوا آسیب پذیر است. یکی از مراحل انجام شده در فرآیند بازیافت و تبدیل پی وی سی به گرانول ها رفع نقاط ضعف و تقویت ساختار پلیمر است.

ضعف های پی وی سی

از جمله ضعف های پی وی سی که در تبدیل به گرانول برطرف می شوند عبارتند از:

• آسیب پذیری نسبت به حرارت: مثل بسیاری از محصولات دیگر پتروشیمی، حرارت روی ترکیب و ساختار پی وی سی نیز تاثیر گذاشته و موجب تغییر شکل آن می شود. در جریان تبدیل این پلیمر به گرانول، افزودنی هایی به کار می رود که مانع از تخریب مواد بر اثر حرارت می شود.
• آسیب پذیری نسبت به اشعه فرابنفش (UV): اشعه فرابنفش نور خورشید، بر روی بافت پلیمر پی وی سی تاثیر منفی دارد. با افزودن موادی تحت عنوان کلی «پایدار کننده» به پلیمر، از تخریب آن در برابر اشعه فرابنفش محافظت می شود.
• آسیب پذیری نسبت به ضربه: پی وی سی در برابر ضربه و فشار آسیب پذیر است. برای برطرف کردن این ضعف، از افزودنی های مقاوم کننده استفاده می شود.
• آسیب پذیری نسبت به اکسیژن: پی وی سی حتی در برابر اکسیژن هوا نیز حساس است. در فرآیند تبدیل پی وی سی به گررانول، ترکیبات پایدار کننده به این پلیمر افزوده می شود تا مقاومت آن نسبت به اکسیژن بالاتر برود.

استفاده از ترکیبات گرانول چه ضرورتی دارد؟

در یک کلام، ضرورت تبدیل PVC به گرانول در دو عامل کلی خلاصه می شود:

1) محدودیت ها و ضعف های پلیمر    2)گستره کاربرد ترکیبات گرانول بر اثر افزودنی ها

همانطور که گفته شد ، PVC دارای محدودیت در مصرف و نقاط ضعف و آسیب پذیری مختلف است. به همین دلیل ، استفاده از این پلیمر آسیب پذیر و ناپایدار مقرون به صرفه نیست. با تبدیل پی وی سی به گرانول و افزودن مواد افزودنی مختلف به آن ، مقاومت پلیمر پایه افزایش یافته و کاربرد آن افزایش می یابد. همچنین ، کاربرد ترکیبات دانه ای گسترده است و این نوع ترکیبات بسیار زیاد و متنوع هستند. دلیل آن استفاده از مواد افزودنی مختلف در فرآیند تبدیل پی وی سی به گرانول است. مواد افزودنی مختلف بر شکل ، انعطاف پذیری و رنگ محصول تأثیر می گذارند و طیف وسیعی از محصولات را به تولید کننده وارد می کنند.

مزیت های این ترکیبات

تبدیل پی وی سی به گرانول مزیت های چشمگیری دارد و به همین دلیل است که ترکیبات گرانول پرشمار هستند. در ادامه به مزیت های مهم استفاده از این نوع ترکیبات می پردازیم:

1)قابلیت استفاده در جهت تولید محصولات متنوع: شاید مهم ترین دلیل پرشمار بودن ترکیبات گرانول همین باشد. ترکیبات گرانول گستره کاربرد وسیعی دارند. از پلاستیک مورد استفاده در کفش گرفته تا کابینت های آشپزخانه و لباس هایی که بر تن می کنید، همگی جز موارد مصرف گرانول هستند. این ترکیبات قابلیت تبدیل به محصولات بسیار گسترده ای را دارند و موارد کاربردشان بسیار فراوان و متنوع است.

2)افزایش مقاومت و انعطاف: با توجه به مقاومت و انعطاف پذیری پایین و آسیب پذیری بالای پلیمر اولیه PVC، با افزودن ترکیبات افزودنی مانند نرم کننده ها می توان مقاومت و انعطاف پلیمر را افزایش داد. به این ترتیب هم کاربرد آن گسترده تر می شود و هم مقاومت آن افزایش می یابد.

3)حفظ محیط زیست و صرفه جویی: یکی از مهم ترین مزایای استفاده از ترکیبات گرانول آن است که موجب بازیافت PVC و محصولات پلاستیکی با بازده بالا می شود. پلاستیک حجم گسترده ای از زباله های تولیدی را تشکیل می دهد و برای محیط زیست نیز بسیار مضر است. بازیافت PVC به گرانول هم از این آسیب به محیط زیست جلوگیری کرده و هم زمینه ساز صرفه جویی اقتصادی می شود.

انواع این ترکیبات

پیش از این گفته شد که ترکیبات گرانول کاربردها و مصارف متنوع و گوناگونی دارند. محصولات بسیاری را می توان با استفاده از ترکیبات پرشمار گرانول تولید کرد. در ادامه چند مورد از مهم ترین انواع این ترکیبات معرفی می شوند:

• نرم کننده ها: یکی از مهم ترین ترکیبات گرانول ، نرم کننده ها هستند. PVC نرمی مطلوب را ندارد و نمی توان از آن برای تولید محصولات نرم استفاده کرد. بنابراین پس از تبدیل PVC به گرانول برای تولید محصولات نرم از آن استفاده می شود.
• روان کننده ها: روان کننده ها از جمله ترکیبات خاص گرانولی به حساب می آیند. این افزودنی ها موجب کاهش گرانروی گرانول در حالت مذاب و کاهش آسیب های ناشی از حرارت می شوند.
• پایدار کننده ها: پایدار کننده ها، افزودنی هایی هستند که کاربرد نگهدارنده و محافظتی دارند. این ترکیب گرانولی از پلیمر در برابر حرارت و اکسیژن محافظت می کند.

خلاصه

ببا توجه به محدودیت ها و ضعف های مختلف پی وی سی ، بازیافت و تبدیل آن به گرانول یک راه حل هوشمندانه در صنعت پتروشیمی است. تبدیل پی وی سی به ترکیبات گرانول گرچه مقاومت پلیمر را افزایش می دهد ، کاربردهای آن را نیز افزایش می دهد. دلیل این امر استفاده از مواد افزودنی است که مقاومت و انعطاف پذیری پلیمر را افزایش داده و کاربرد آن را گسترش می دهد. علاوه بر این ، استفاده از این ترکیبات موجب صرفه جویی و حفظ محیط زیست نیز می شود.